วันพฤหัสบดีที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2553

ไม้ยืนต้นในเขตป่าทางตอนใต้ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ วิเคราะห์การกระจายและโครงสร้างด้วยลักษณะภายนอก



ช่วงเวลาในการวิจัยระหว่างพ.ศ. 2538-2541 ขณะนั้นใช้ชื่อว่าสถาบันราชภัฎสุรินทร์

1. ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
สถาบันราชภัฏสุรินทร์ในขณะนั้นหรือมหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ในปัจจุบัน มีผืนป่าที่คงสภาพป่ามากที่สุดตั้งอยู่ทางทิศใต้เพียงแห่งเดียว ประกอบด้วยไม้ยืนต้น ไม้พุ่ม ไม้เถา ไม้ล้มลุกซึ่งแบ่งย่อยเป็นวัชพืช หญ้า ตะไคร่น้ำ และพืชที่เกาะอาศัยอยู่บนต้นไม้ กระจายอยู่บนพื้นที่ประมาณ 10,510.50 ตร.ม.หรือประมาณ 6.6 ไร่ หรือร้อยละ 1.32 ของพื้นที่ทั้งหมดของสถาบัน (ดูรูปที่ 1)




รูปที่ 1 ภาพถ่ายดาวเทียมแสดงพื้นที่ป่าทางทิศใต้มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ ปรับปรุง
จาก PointAsia, 2009


ลักษณะแผ่นดินเป็นที่ราบ มีโคกกระจายอยู่ 5 แห่ง ความสูงจากระดับทะเล ปานกลางประมาณ 149 ม. ภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน ประกอบด้วยปริมาณฝนรวมประจำปีประมาณ 1,320.7 มม. จำนวนวันที่มีฝนตกประมาณ 117 วัน อุณหภูมิเฉลี่ย 27 0ซ กิจกรรมที่เกิดขึ้นส่วนมากเป็นการเข้าไปเอาประโยชน์ โดยการเก็บเห็ดและพืชผัก ก่อนปีพ.ศ.2535 เคยเป็นห้องปฏิบัติการของภาควิชาศาสนาและปรัชญา ค่ายพักแรม และต้อนรับน้องใหม่ นายนิเชต สุนทรพิทักษ์ อดีตอธิบดีกรมการฝึกหัดครูให้แนวคิดว่าป่าแห่งนี้ตั้งอยู่ภายในสถาบัน เป็นสิ่งที่อยู่ใกล้ตัว ทางสถาบันน่าที่จะได้มีการศึกษาเชิงวิชาการไว้บ้าง ผู้วิจัยเห็นว่าน่าที่จะได้นำวิชาการสาขาภูมิศาสตร์เข้าไปมีส่วนร่วมในการศึกษาด้วย เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการจัดการทำฐานข้อมูลทางวิชาการผืนป่าสำหรับใช้ประโยชน์ในสถาบัน

2. วัตถุประสงค์ของการวิจัย
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการกระจายของไม้ยืนต้น และศึกษาลักษณะโครงสร้างภายนอกของไม้ยืนต้น ได้แก่ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ขนาดและ ชั้นความสูง ความกว้างเรือนยอด และการแบ่งประเภทของไม้ยืนต้นซึ่งเป็นผลมาจาก สภาพภูมิอากาศในรอบหนึ่งปี ที่มีผลต่อวงจรชีวิตของไม้ยืนต้น

3. การรวบรวมข้อมูล
การสำรวจด้วยเข็มทิศแบบเส้นวงรอบรูปเปิดและเทปวัดระยะ เพื่อทำแผนที่แสดงตำแหน่งของไม้ยืนต้นมาตราส่วน 1: 100 เทปวัดระยะเส้นรอบวงลำต้นของไม้ยืนต้นตาม กำหนดของกรมป่าไม้ที่ระดับ 1.30 ม. จากพื้นดิน วัดความสูงของไม้ยืนต้นเปรียบเทียบกับจำนวนเท่ากับขนาดความสูงของคนที่ยืนใต้ต้นไม้ และเทปวัดระยะความกว้างเรือนยอด

4. ผลการวิเคราะห์ข้อมูล
รูปแบบการกระจายของไม้ยืนต้นเป็นแบบกลุ่ม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของไม้ยืน-
ต้นเฉลี่ย 18.94 ซม. ส่วนใหญ่หรือร้อยละ 62.06 เป็นลูกไม้ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางน้อย
กว่า 20.00 ซม. ไม้ยืนต้นที่มีขนาดใหญ่ที่สุดมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 157.82 ซม.
ความสูงส่วนใหญ่หรือร้อยละ 58.72 อยู่ในระดับเตี้ยและเตี้ยมาก หรืออยู่ในระดับชั้นความสูงที่ 4–5 จากการจำแนกลำดับชั้นความสูงทั้งหมด 7 ชั้น โดยมีความสูงประมาณ 2–10 ม. สำหรับความกว้างเรือนยอดส่วนใหญ่หรือร้อยละ 32.78 มีขนาดประมาณ 4-6 ม. ไม้ยืนต้นที่มีขนาดความกว้างเรือนยอดมากที่สุดประมาณ 27.30 ม. เป็นต้นเดียวกับไม้ยืนต้นที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่ที่สุด ด้านวงจรชีวิตของไม้ยืนต้นเป็นประเภทผลัดใบ ส่วนใหญ่หรือร้อยละ 54.81 เป็นวงศ์ไม้ยาง สภาพป่าที่มีวงศ์ไม้ยางเป็นไม้เด่นในสังคมป่า จึงเป็นป่าเต็งรังหรือป่าโคกหรือป่าแดง ซึ่งสอดคล้องกับลักษณะแผ่นดินที่ป่าตั้งอยู่ ซึ่งมีโคกกระจายอยู่ 5 แห่ง ยังมีไม้ยืนต้นขึ้นปะปน ได้แก่ พอก มะกอก มะค่าแต้ ประดู่ งิ้ว นนทรี และอื่นๆ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น